Nigdy nie może się zdarzyć, aby byt
konieczny w sobie miał związek z jakąś przyczyną, ponieważ,
jeżeli jego istnienie jest konieczne w sobie bez żadnej przyczyny,
jego istnienie nie pochodzi od przyczyny, i wobec tego nie ma związku
z przyczyną. Jeżeli z drugiej strony jego istnienie nie jest
konieczne bez przyczyny, nie jest on bytem koniecznym w sobie.
Nigdy nie może się zdarzyć, aby Byt
konieczny miał związek z rzeczą, która łączyłaby się z nim
wzajemnie, ponieważ, gdyby jedno było przyczyną drugiego, każde -
z faktu, że byłoby przyczyną drugiego - byłoby przed nim i
poprzedzałoby go w istnieniu. ((Z drugiej strony)) z tego powodu, że
druga rzecz byłaby przyczyną Bytu koniecznego, istnienie Bytu
koniecznego byłoby od niej późniejsze. W konsekwencji istnienie
Bytu koniecznego jest równocześnie wcześniejsze i późniejsze.
Jego istnienie miałoby jako warunek istnienie, które jest
późniejsze wobec jego własnego istnienia. A więc nie byłoby
nigdy istnienia Bytu koniecznego.
Jeżeli żaden ((byt)) nie jest
przyczyną drugiego i odwrotnie – ale żaden nie mogący wyprzedzić
drugiego, ponieważ są jednakowe, bez wyprzedzenia i następstwa i
następstwa, jak dwaj bracia – każdy z istoty będzie konieczny w
sobie albo nie. Jeżeli jeden byłby konieczny w sobie, nieistnienie
drugiej rzeczy nie niszczyłoby go. Nie ma więc takiego związku z
inną rzeczą. Jeżeli jednak nieistnienie drugiej rzeczy niszczy go
w jego bycie, nie jest on więc konieczny w sobie. W rezultacie jest
on ((tylko)) możliwy w sobie. Otóż we wszystkim, co jest możliwe
w sobie, istnienie nie jest samo w sobie lepsze od nieistnienia. A
więc jego istnienie wynikałoby z istnienia jego przyczyny, ((tak
samo jak)) jego nieistnienie wynikałoby z nieistnienia jego
przyczyny. Otóż, gdyby jego istnienie pochodziło z niego samego,
byłoby ono konieczne w sobie. W konsekwencji istnienie wszystkiego,
co jest możliwe, ma przyczynę i ta przyczyna jest z istoty od niego
wcześniejsza.
W rezultacie dla każdego z dwóch
potrzebna jest przyczyna, jeżeli chodzi o istnienie, inna niż jej
partner, który jest jej równy i jej nie poprzedza, ponieważ
((także ten partner)) jest konieczny dzięki przyczynie, a nie
konieczny w sobie.
Jeżeli jeden jest przyczyną, a drugi
jest spowodowany, obydwa więc nie są konieczne co do istoty.
Tak więc dowiadujemy się, że Byt
konieczny nie zawiera części zakładając, że część pochodzi od
przyczyny, co już omówiliśmy. A więc Byt konieczny nie ma
istotowego związku z żadnym bytem.
Awicenna, Metafizyka; ze zbioru pt.
Księga wiedzy
tłumaczenie zespołowe : H.Górska,
K.Ligięza, S.Porębski,S.Zalewski, J.Wróbel, ks.M. Kur, W.Popada,
ks. P.Góra, Z.Madeja, M.Gogacz, ks.J.Budzisz
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz
Uwaga: tylko uczestnik tego bloga może przesyłać komentarze.