Okno wolne od zasłon

32. Starożytni ojcowie porównali duszę pustelnika do oka: za każdym razem, kiedy jest wolne od zasłon, jakie są zaciągnięte przed jego wzrokiem, wtedy pustelnik słucha i jasno widzi Boga i siebie samego i od Niego otrzymuje do picia wyborną wodę czystych myśli.

33. Ale jeżeli zbliżył się do takiego nasłuchiwania i takiego widzenia, które powodują gwałtowne poruszenia, jakie zagnieżdżają się w duszy, wtedy upodabnia się do człowieka, który wędruje w nocy, kiedy niebo jest zupełnie zachmurzone. Wtedy nie widzi on przed sobą drogi ani którędy iść, łatwo gubi się i błądzi w terenie pustynnym i niebezpiecznym.

34. Kiedy jest spokojny w swojej duszy, jest jak ten, któremu wieje wietrzyk przyjemny i piękny. Zachwycające niebo nad jego głową zaczyna rozjaśniać się przed nim i widzi samego siebie, i rozpoznaje, kim jest. Ale dokąd powinien się udać? Wtedy widzi z daleka swoją ludzką kondycję.

35. Nasza epoka jest zła i nie pomaga nam, moi bracia, w tym, abyśmy znaleźli całkowity spokój i autentyczny pokój, tak jak to było w pierwszych czasach. A więc w jakimkolwiek miejscu się znajdziemy, zasiadajmy sami ze sobą, także gdyby to miało trwać tylko przez jeden dzień; nie tylko w klasztorze, ale także w drodze i w każdym miejscu, nawet tylko przez godzinę.

36. Nie oczekujmy nadejścia właściwej chwili, nie oczekujmy chwili pełnej równowagi i porządku, ale dzień po dniu starajmy się uspokoić po trochu, nawet gdybyśmy byli przez krótką chwilę pod jakimś zadaszeniem albo w ruinach.

37. Krótko: w jakimkolwiek miejscu się znajdziemy, zamieszkujmy tam w pokoju i tam troszczmy się o to, aby nasze dusze były piękne, czy trwa to dzień, czy dwa. W ten sposób mądrzy troszczyli się o swoje dusze w krótkim okresie ziemskiego życia. A wszystko to po to, aby śmierć nie dosięgła nas niespodziewanie, tak jakbyśmy nie podążali za naszymi nadziejami.

38. Jeżeli mnich jest sposobny do łaski tego pokoju i otrzymał go od Boga, nie do przyjęcia jest, aby biskup lub przełożony wspólnoty przeszkadzał mu i nie pozwolił na zasiadanie w pokoju. Ten, kto stawia mu przeszkody, zostanie surowo zganiony i otrzyma wyrok przed obliczem Chrystusa.

Za: Św. Izaak z Niniwy, Gramatyka życia duchowego, wstęp, przekład z języka włoskiego, opracowanie i redakcja naukowa: Ks. Jan Słomka, Biblioteka Ojców Kościoła, Wydawnictwo „M”, Kraków 2010