W miarę jak maleją cnoty rzetelne, zwiększają się pozorne

Wielekroć już to mówiono, że w miarę jak maleją cnoty rzetelne, zwiększają się pozorne. Zdaje się, że i literatura ulega temu samemu losowi, kiedy się widzi w naszych czasach, iż, im bardziej marnieje, nie powiem już stosowanie, ale pamięć dzielności stylu, tym bardziej wzrasta świetność druku. Żadna książka klasyczna nie była drukowana za innych czasów z taką wytwornością, jak dziś drukuje się dzienniki i inne śmiecie polityczne, spłodzone na jednodniowy żywot. Lecz sztuki pisania nie zna się już, bo prawie nie pojmuje się jej imienia. 1 sądzę, że każdy rzetelny człowiek, otwierając lub czytając nowożytną książkę, czuje litość nad tymi kartkami, z literami tak kształtnymi, użytymi do przedstawienia słów tak okropnych i myśli po większej części jałowych.

Leopardi, Myśli

tłumaczenie: Józef Ruffer