Xeniteia
W
tekście kilkakrotnie występuje motyw udania się w obce strony.
Odpowiada to greckiemu słowu xeniteia - obcość, bycie
obcokrajowcem. To dobrowolne wygnanie, znak, że jest się obcym na
tej ziemi. Opuszczenie swoich stron, dobrowolne przyjęcie statusu
obcokrajowca, jest zewnętrznym znakiem wewnętrznej obcości wobec
tego świata.
Zachwycenie
(stupore)
Słowo stupore - użyte przez włoskiego tłumacza jako
tłumaczenie arabskiego dahash/dahshah - przełożono na język
polski jako „zachwycenie". Łacińskie słowo stupor
oznacza odrętwienie, osłupienie i mniej więcej w tym
znaczeniu jego pochodne występują w kilku językach europejskich,
także w języku polskim. Jest to, można powiedzieć, centralne
pojęcie w nauczaniu Izaaka. Tym słowem opisuje on największe
doświadczenie duchowe pustelnika, najwyższy stopień zjednoczenia z
Bogiem. Wtedy zanika działanie zmysłów, nawet wewnętrznych,
uciszają się wszystkie, nawet dobre, myśli i poruszenia. Jest to
doświadczenie wyższe od modlitwy i medytacji. Izaak wielokrotnie
używa obok siebie dwóch pojęć: zachwycenie i kontemplacja,
ale chyba ich nie utożsamia. O ile słowo kontemplacja ma grecki
pierwowzór -theoria, o tyle pojęcie zachwycenia raczej nie
zostało zaczerpnięte z tradycji greckiej. Zachwycenie możemy
określić jako doświadczenie mistyczne, ekstazę, choć na pewno
nie chodzi tutaj o widzenie mistyczne, o jakich pisała np. św.
Teresa z Avila.
Zachwycenie jest darem, nie jest osiągalne własnymi siłami i nie
można go wypracować ani na nie zasłużyć. Nie ma reguły odnośnie
do tego, kto i po jakim czasie życia pustelniczego osiągnie/otrzyma
takie zachwycenie. Nie ma nawet pewności, że każdy pustelnik
osiągnie/otrzyma zachwycenie.
Za:
Św. Izaak z Niniwy, Gramatyka życia duchowego, wstęp,
przekład z języka włoskiego, opracowanie i redakcja naukowa: Ks.
Jan Słomka, Biblioteka Ojców Kościoła, Wydawnictwo „M”,
Kraków 2010
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz
Uwaga: tylko uczestnik tego bloga może przesyłać komentarze.