O zbyt szczęśliwa święta samotności

Ideał życia, jaki proponował błogosławiony Giustiniani, został doskonale zilustrowany przez piękny obraz El Greca, przechowywany dziś w Madrycie w Instituto de Valencia de Don Juan.

Po prawej - św. Benedykt, w czarnym płaszczu, trzymający krzyż i księgę, która reprezentuje najprawdopodobniej jego Regułę. Po lewej - św. Romuald w płaszczu białym, z długą brodą; w lewej ręce trzyma krótką laskę bez zaokrąglenia, w prawej - mały obraz Camaldoli. Ponad tymi figurami przedstawiona została pustelnia otoczona szerokim wieńcem drzew, nad którą górują wysokie szczyty. Pośrodku zwieńczona kopułą kaplica. Na lewo od drzwi wejściowych - duży budynek przeznaczony do zwykłych posług. W lesie, oddzielone szerokimi pasami drzew, dwadzieścia cztery celki, każda z ogródkiem. To wyobrażenie pustelni kamedulskiej ściśle odpowiada opisowi, jaki dał Yepes, Cronica generał de la Orden de San Benito V (1615), s. 301 nn. W ramce znajdującej się pomiędzy owymi dwiema figurami znajduje się (pod tytułem Eremiticae vitae descriptió) następujący wiersz [Wyrażenia rozpoczynające pierwszą i drugą strofę wzięte są z hymnów liturgicznych na uroczystość św. Jana Chrzciciela, znajdujących się jeszcze w brewiarzu zakonnym. Przedostatni wers przypomina formułę, którą św. Grzegorz Wielki zastosował do św. Benedykta {Dialogi 11,1): soli Deoplacere desiderans ('pragnąc podobać się jedynie Bogu')]:

Eremiticae vitae descriptio

O zbyt szczęśliwa święta samotności,

Któż zdoła twoje wypowiedzieć chwały,

Życie, słodyczy, wytchnienie, azylu,

Drogo do portu.

W grotach pustyni żyli niegdyś święci,

A kamedulscy dzisiaj eremici

W górach i lasach chcą błogosławiony

Żywot prowadzić.

Wszyscy oddzielnie w surowych samotniach,

W odosobnionych swoich małych celach

Wciąż przebywają, modlą się  i jedzą,

Za grzechy płacząc.

Siedemkroć w ciszy do kościoła idą,

Aby pobożnie liturgię sprawować;

Zgodnie śpiewają, wychwalając

Boga We dnie i w nocy.

Jeśli ktoś pragnie być dłużej osobno,

Całkiem samotnym życiem się radować,

Zamknięty w domu, trwa tam ze spokojem,

Patrząc ku niebu.

Tu się pobożnie przestrzega reguły,

Którą Benedykt święty niegdyś spisał,

A potem także ów święty Romuald,

Twórca zakonu.

Będąc potomkiem wielmożów z Rawenny

Żył wśród pustkowi i zaschniętych bagien;

Dzisiaj, z łask sławny, ze znaków i cudów

Króluje w niebie.

Tu wszyscy leśnych szukają ustroni,

Zmiennego świata wszelkim dobrem gardzą,

Bogu samemu podobać się pragnąc

W tych tu eremach.

Za: Jean Leclercq OSB, Sam na sam z Bogiem. Życie pustelnicze na podstawie doktryny błogosławionego Pawła Giustinianiego. przekład: Elwira Buszewicz, przedmowa T. Merton, TYNIEC Wydawnictwo Benedyktynów, Kraków 2014