Avijja - wypisy

Mówisz, tak jak to widzę, że “doświadczenie arahata funkcjonuje automatycznie”. Zakładam, że rozumiesz przez to, że funkcjonuje ono bez żadnego ja czy agenta czy mistrza, który by nim kierował. Ale ja nie mówię inaczej. Wszystko co bym do tego dodał to, że to automatyczne funkcjonowanie ma kompleksową strukturę teleologiczną.

Doświadczenie puthujjana jednakże, jest jeszcze bardziej kompleksowe, gdyż obecna jest również avijja (niewiedza) i tak, jest zawłaszczenie jak również teleologia. Ale to także funkcjonuje automatycznie, bez żadnego ja czy agenta by tym kierował. Jednak z uwagi na zawłaszczenie, pojawia się to jako będące kierowanym przez “ja”, agenta czy mistrza. Avijja funkcjonuje automatycznie ale ukrywa ten fakt przed sobą. Avijja jest automatycznie funkcjonującą ślepotą na swoje automatyczne funkcjonowanie. Usunięcie ślepoty usuwa zawłaszczenie ale pozostawia teleologię.

Nanavira Thera (z listu do siostry Vajira)

W Barnasi, w Parku Jeleni w Isipatana. Siedząc z boku, czcigodny Maha Kotthita powiedział do czcigodnego Sariputty: „Przyjacielu Sariputto, jest powiedziane: 'ignorancja, ignorancja'. Co, przyjacielu, jest ignorancją, i w jaki sposób jest się pogrążonym w ignorancji?”

„Tu, przyjacielu, niepouczony przeciętniak nie rozumie materii, jej powstania, jej wstrzymania, i drogi prowadzącej do jej wstrzymania. Nie rozumie uczucia, jego powstania, jego wstrzymania, i drogi prowadzącej do jego wstrzymania. Nie rozumie percepcji, jej powstania, jej wstrzymania, i drogi prowadzącej do jej wstrzymania. Nie rozumie determinacji, ich powstania, ich wstrzymania, i drogi prowadzącej do ich wstrzymania. Nie rozumie świadomości, jej powstania, jej wstrzymania, i drogi prowadzącej do jej wstrzymania. To, przyjacielu, jest nazywane ignorancją i w taki sposób jest się pogrążonym w ignorancji”. SN 22: 135

W Barnasi, w Parku Jeleni w Isipatana. Siedząc z boku, czcigodny Maha Kottthita powiedział do czcigodnego Sariputty: „Przyjacielu Sariputto, jest powiedziane: 'ignorancja, ignorancja'. Co, przyjacielu, jest ignorancją, i w jaki sposób jest się pogrążonym w ignorancji?”

„Tu, przyjacielu, niepouczony przeciętniak nie rozumie, takimi jakimi rzeczywiście są: gratyfikacji, niebezpieczeństwa, i ucieczki w przypadku materii, uczucia, percepcji, determinacji i świadomości. To, przyjacielu, jest nazywane ignorancją i w taki sposób jest się pogrążonym w ignorancji”. SN 22: 129

W Barnasi, w Parku Jeleni w Isipatana. Siedząc z boku, czcigodny Maha Kottthita powiedział do czcigodnego Sariputty: „Przyjacielu Sariputto, jest powiedziane: 'ignorancja, ignorancja'. Co, przyjacielu, jest ignorancją, i w jaki sposób jest się pogrążonym w ignorancji?”

„Tu, przyjacielu, niepouczony przeciętniak nie rozumie, takimi jakimi rzeczywiście są: powstania i przemijania, gratyfikacji, niebezpieczeństwa, i ucieczki w przypadku materii, uczucia, percepcji, determinacji i świadomości. To, przyjacielu, jest nazywane ignorancją i w taki sposób jest się pogrążonym w ignorancji”. SN 22: 131

Załóżmy Kaccana, że jest młody delikatny niemowlak, leżący bezwładnie związany przez grube więzy za odnóża i z piątym na karku. I później jako rezultat jego wzrostu i dojrzewania jego funkcji, te więzy poluźnią się, wtedy wiedziałby, 'jestem wolny' i nie byłoby więcej niewoli. Tak też, niech mądry człowiek przyjdzie, który jest uczciwy i szczery, człowiek prawy. Poinstruuję go, pouczę go o Dhammie w taki sposób, że przez praktykowanie zgodnie z instrukcją wkrótce pozna i zobaczy sam dla siebie: 'W taki sposób, w rzeczy samej, odpowiednio dochodzi do wyzwolenia z niewoli, mianowicie z niewoli ignorancji'”. M 81

W Savatthi. Wtedy pewien mnich podszedł do Zrealizowanego, złożył mu hołd, usiadł z boku i rzekł do niego: „Czcigodny panie, jak powinien wiedzieć, jak powinien widzieć, by ignorancja została porzucona i prawdziwa wiedza powstała?” 

„Mnichu, kiedy zna i widzi oko jako nietrwałe, ignorancja jest porzucona i prawdziwa wiedza powstaje. Kiedy zna i widzi widzialne formy jako nietrwałe, ignorancja jest porzucona i prawdziwa wiedza powstaje. Kiedy zna i widzi jako nietrwałe uczucie powstałe z kontaktem oka jako warunek, ignorancja jest porzucona i prawdziwa wiedza powstaje.

Kiedy zna i widzi ucho jako nietrwałe, ignorancja jest porzucona i prawdziwa wiedza powstaje. Kiedy zna i widzi dźwięki jako nietrwałe, ignorancja jest porzucona i prawdziwa wiedza powstaje. Kiedy zna i widzi jako nietrwałe uczucie powstałe z kontaktem ucha jako warunek, ignorancja jest porzucona i prawdziwa wiedza powstaje.

Kiedy zna i widzi nos jako nietrwały, ignorancja jest porzucona i prawdziwa wiedza powstaje. Kiedy zna i widzi zapachy jako nietrwałe, ignorancja jest porzucona i prawdziwa wiedza powstaje. Kiedy zna i widzi jako nietrwałe uczucie powstałe z kontaktem nosa jako warunek, ignorancja jest porzucona i prawdziwa wiedza powstaje.

Kiedy zna i widzi język jako nietrwały, ignorancja jest porzucona i prawdziwa wiedza powstaje. Kiedy zna i widzi smaki jako nietrwałe, ignorancja jest porzucona i prawdziwa wiedza powstaje. Kiedy zna i widzi jako nietrwałe uczucie powstałe z kontaktem języka jako warunek, ignorancja jest porzucona i prawdziwa wiedza powstaje.

Kiedy zna i widzi ciało jako nietrwałe, ignorancja jest porzucona i prawdziwa wiedza powstaje. Kiedy zna i widzi obiekty dotyku jako nietrwałe, ignorancja jest porzucona i prawdziwa wiedza powstaje. Kiedy zna i widzi jako nietrwałe uczucie powstałe z kontaktem ciała jako warunek, ignorancja jest porzucona i prawdziwa wiedza powstaje.

Kiedy zna i widzi umysł jako nietrwały, ignorancja jest porzucona i prawdziwa wiedza powstaje. Kiedy zna i widzi mentalne obiekty jako nietrwałe, ignorancja jest porzucona i prawdziwa wiedza powstaje. Kiedy zna i widzi jako nietrwałe uczucie powstałe z kontaktem umysłu jako warunek, ignorancja jest porzucona i prawdziwa wiedza powstaje. SN 35: 53