Tożsamość moratoryjna

Zarówno osoba o tożsamości przejętej, jak i rozproszonej może wejść w okres kryzysu, który Marcia określa mianem moratorium. W przypadku osoby o tożsamości przejętej obejmuje to poddanie w wątpliwość dotychczasowych zobowiązań i podjęcie samodzielnego wysiłku w kierunku samookreślenia poprzez testowanie i refleksję nad różnymi alternatywnymi drogami życiowymi. W przypadku osoby o tożsamości rozproszonej, pozbawionej zobowiązań, które mogłyby lub musiałyby ustąpić miejsca nowym, przejście w stan moratorium oznacza eksplorację siebie i swojego otoczenia, konieczną do refleksyjnej konstrukcji zobowiązań.

*

Niezależnie od dróg dojścia tożsamość moratoryjna oznacza tymczasowy brak zobowiązań, przy jednoczesnym aktywnym ich poszukiwaniu. Osoba w stanie moratorium wypróbowuje potencjalne składowe swej tożsamości, a jej zaangażowania są zmienne i krótkotrwałe. I choć podejmuje aktywne próby autonomicznego rozważenia alternatyw tożsamości, towarzyszy temu wysoki poziom niepokoju oraz poczucie niepewności (np. Meeus, 1996a, 1996b; Kidwell, 1995, za: Côté i Schwartz, 2002). Tak jak tożsamość rozproszona i przejęta mogą okazać się trwałymi rozwiązaniami w zakresie tożsamości, tak tożsamość moratoryjna jest uznawana za stan bardziej niestabilny (np. Waterman, Geary i Waterman, 1974, za: Rothman, 1978; Meeus, 1996b; Meeus, Iedema, Helsen i Vollebergh, 1999). Oczekuje się, że sytuację kryzysu jednostka rozwiąże na jeden z dwóch sposobów. Pozytywne rozwiązanie oznacza podjęcie zobowiązań, czyli osiągnięcie tożsamości, a negatywne – porzucenie eksploracji i przejście w stan rozproszenia tożsamości (np. Orlofsky, 1977). Zgodnie z myślą Marcii (1967), jeśli jednostka podjęła eksplorację, regres bezpośrednio do tożsamości przejętej nie jest już możliwy.

Ja i tożsamość a dobrostan psychiczny

Aleksandra Pilarska