Któż nam powróci ...

Któż nam powróci te lata stracone

bez wiosennego w wiośnie życia nieba?...

Wołają na nas, że w złą idziem stronę,

precz o świat troskę rzucając powinna,

a czy pytają się nas, co nam trzeba

i czyśmy mogli obrać drogę inną?

Kto z was policzył te gorzkie godziny

daremnych pragnień, żrących naszą duszę?

Kto zmierzył smutku naszego głębiny

bez dna i brzegu? Kto wie, jakie ducha

niepodległego straszne są katusze,

gdy zerwać swego nie może łańcucha?

Spójrzcie nam w mózgi - zgryzły je, strawiły

wrodzone ludziom daremne pragnienia.

Wołacie na nas: „Jesteśmy bez siły,

dajcie nam słowa wiary i otuchy” -

a nam któż daje słowa pocieszenia?

A któż mdlejące nasze wzmacnia duchy?

Któż nam powróci te lata stracone

bez wiosennego w wiośnie życia nieba?...

Chcecie w nas widzieć dźwignię i obronę,

żądacie od nas zbawień i pomocy,

lecz my, z waszego wykarmieni chleba,

jak wy, nie mamy odwagi i mocy.

Kazimierz Przerwa-Tetmajer