Różne drogi do zostania arahatem

Tak usłyszałem. Przy pewnej okazji czcigodny Ananda mieszkał w Kosambi w klasztorze Ghosithy. Tam czcigodny Ananda odezwał się do mnichów tak: „Przyjaciele!” „Tak, przyjacielu” odpowiedzieli mu ci mnisi. Czcigodny Ananda rzekł to: „Przyjaciele, jacykolwiek mnisi czy mniszki deklarują mi, że osiągnęli finałową wiedzę, wszyscy oni robią to na jeden z czterech sposobów. Jakich czterech?

Tu, przyjaciele, mnich utrzymuje przy istnieniu wgląd poprzedzony spokojem. Kiedy tak utrzymuje przy istnieniu wgląd poprzedzony spokojem, powstaje u niego ścieżka. Podąża nią, utrzymuje przy istnieniu i kultywuje tą ścieżkę, i gdy to robi, pęta są porzucane i dogłębne tendencje wyeliminowane.

Lub znów, przyjaciele, mnich utrzymuje przy istnieniu spokój poprzedzony wglądem. Kiedy tak utrzymuje przy istnieniu wgląd poprzedzony spokojem, powstaje u niego ścieżka. Podąża nią, utrzymuje przy istnieniu i kultywuje tą ścieżkę, i gdy to robi, pęta są porzucane i dogłębne tendencje wyeliminowane.

Lub znów, przyjaciele, mnich utrzymuje przy istnieniu spokój wraz z wglądem. Kiedy tak utrzymuje przy istnieniu spokój wraz z wglądem, powstaje u niego ścieżka. Podąża nią, utrzymuje przy istnieniu i kultywuje tą ścieżkę, i gdy to robi, pęta są porzucane i dogłębne tendencje wyeliminowane.

Lub znów, przyjaciele, umysł mnicha jest opanowany przez agitację spowodowaną wyższymi stanami umysłu. Ale nadchodzi czas, kiedy jego umysł staje się wewnętrznie stabilnym, ułożonym, zjednoczonym i skoncentrowanym, wtedy powstaje u niego ścieżka. Podąża nią, utrzymuje przy istnieniu i kultywuje tą ścieżkę, i gdy to robi, pęta są porzucane i dogłębne tendencje wyeliminowane.

Przyjaciele, jacykolwiek mnisi czy mniszki deklarują mi, że osiągnęli finałową wiedzę, wszyscy oni robią to na jeden z czterech sposobów”.

AN 4: 170