(IV) Pojawianie się znaków wychodzenia z ciemności

47. Tak jak z rozżarzonych skał wytryskają liczne ogniste iskry, tak z nieustannej medytacji o sprawach boskich rozwija się namiętność duchowa. Powiedział Apostoł Paweł: „Ducha nie gaście!" (l Tes 5,19). Co gasi ducha? Coraz większa troska o ciało, porzucenie medytacji o sprawach boskich, ciągłe wysłuchiwanie pustych słów.

48. Nie jest dobrą rzeczą, abyśmy porzucali rozmowy o życiu doskonałych i o ich prawych słowach, które karmią duszę i pobudzają do pięknego układania życia, a zasiadali z ludźmi bezwstydnymi, rozmawiając o sprawach pustych i bezużytecznych. Wtedy bowiem gaśnie namiętność duszy i nie ma już w niej nic pożytecznego. Miej to zawsze w swojej świadomości: gdy zobaczysz, że maleje namiętność twego serca, trzeba szybko szukać przyczyny.

49. Gdy czytasz Pismo i twój umysł odsunie od siebie rozproszenia, wtedy zabierz się do modlitwy. Gdyż dzięki modlitwie umysł bardzo się oczyszcza. Nic tak nie oczyszcza świadomości jak ciągła modlitwa. Nic nie daje takiej skromności i wstydliwości jak rozmowa z Bogiem. Nawet gdyby człowiek był zupełnie wewnętrznie rozbity, zawsze gdy modli się ze skromnością i wstydliwością, to jakby widział Boga.

50. Kiedy świadomość jest znużona przez rozliczne medytacje nad psalmami i modlitwy - a to może zdarzać się często i wielokrotnie -w końcu znajduje rozmaite preteksty, aby poszukać rozproszenia. Przeciwstawmy się im z roztropną przebiegłością, podobnie jak garścią wybornego ziarna przywabia się łagodną gołębicę.

51. A więc za każdym razem, gdy widzisz, że świadomość jest dotknięta nudą, zachęć ją jakimiś lżejszymi rozmowami, które też są pewnym rodzajem modlitwy. I, zwłaszcza w czasie snu, zajmuj ją słodkimi hymnami.

55. Wiedz, mój synu, że pokój - czyli samotność - i każde postępowanie przynosi owoc w miarę upływu czasu i wytrwałości w jego zachowywaniu. Pokój i praca w celi wydają owoc dzięki wytrwałości i strzeżeniu intelektu.

Za: Św. Izaak z Niniwy, Gramatyka życia duchowego, wstęp, przekład z języka włoskiego, opracowanie i redakcja naukowa: Ks. Jan Słomka, Biblioteka Ojców Kościoła, Wydawnictwo „M”, Kraków 2010