Na przekór wszystkim protestantko-racjonalistycznym wypaczeniom - duch ascetyczny jest w istocie rzeczy duszą Nowego Testamentu

Między etyka Greków a etykę Hindusów zachodzi jaskrawe przeciwieństwo. Ta pierwsza (chociaż z wyjątkiem Platona) ma za cel zdolność do prowadzenia szczęśliwego życia, vitam heatam; druga zaś uwolnienie i wyzwolenie z życia w ogóle, jak się to wprost stwierdza zaraz w pierwszym zdaniu traktatu Sankhjakarika.

Spokrewniony z tym i wzmożony naocznościa kontrast otrzymamy rozważając piękny antyczny sarkofag z Galerii Florenckiej, którego reliefy przedstawiają cały rząd weselnych ceremonii, od pierwszych oświadczyn aż do odprowadzenia nowożeńców przy świetle pochodni Hymena do małżeńskiego łoża; wyobraźmy leż sobie obok trumnę chrześcijańsko, okryte na znak żałoby czarnym kirem, i z wyrzeźbionym na niej krucyfiksem. Jest to nader znaczące przeciwieństwo. W obu przypadkach chodzi o pociechę w śmierci - w obu w przeciwstawny sposób i w obu z równą słusznością. Jeden obraz oznacza potwierdzenie woli życia, któremu życic po wsze czasy pozostaje pewne, jakkolwiek szybko by się zmieniały kształty. Drugi zaś oznacza - poprzez symbole cierpienia i śmierci - zaprzeczenie woli życia i wyzwolenie ze świata, gdzie królują śmierć i szatan. - Między duchem grecko-rzymskiego pogaństwa a duchem chrześcijaństwa zachodzi przeciwieństwo, które jest w swej istocie opozycją potwierdzenia i zaprzeczenia woli życia; ostatecznie zaś chrześcijaństwo ma tu w gruncie rzeczy słuszność.

Etyka moja stoi w takim stosunku do wszystkich etyk europejskiej filozofii, jak Nowy Testament do Starego Testamentu - zgodnie z kościelnym pojmowaniem lego stosunku. Stary Testament poddaje mianowicie człowieka władzy Prawa, które jednak nie prowadzi do wyzwolenia. Nowy Testament natomiast uznaje Prawo za niewystarczające, a nawet uwalnia od niego (np. Rz 7, Ga 2 i 3). W zamian głosi on królestwo łaski, które osiąga się przez wiarę, miłość bliźniego i całkowite samowyrzeczenie: jest to droga do wyzwolenia ze zła i ze świata. Gdyż - na przekór wszystkim protestantko-racjonalistycznym wypaczeniom - duch ascetyczny jest w istocie rzeczy duszą Nowego Testamentu.

Schopenhauer, Metafizyka życia i śmierci,

tłumaczenie Józef Marzęcki