Abelard o starożytnych filozofach

"A co do pogan, to - jakeśmy już powiedzieli - mają oni w to miejsce swoich filozofów, którzy mianem mądrości lub filozofii nie określali posiadania wiedzy, ale raczej moralny tryb życia. Łatwo się o tym można przekonać badając źródłosłów tego wyrazu albo też polegając na świadectwie samych świętych. Św. Augustyn wyliczając różne szkoły filozoficzne w VIII księdze swojego dzieła O państwie bożym tak pisze: "Filozofowie szkoły italskiej mają za swego założyciela Pitagorasa z Samos, który - jak się powszechnie mówi - jest wynalazcą samego słowa <filozofia>. Aż do jego czasów mędrcami ci być się mienili, którzy przewyższali innych szczególnie chwalebnym sposobem życia. Dopiero gdy zapytano Pitagorasa, co jest za jeden, odpowiedział, że jest <filozofem>, to znaczy miłośnikiem albo poszukiwaczem mądrości. Uważał bowiem, że nazywanie siebie mędrcem jest zuchwalstwem." Z powiedzenia zatem: "którzy przewyższali innych szczególnie chwalebnym sposobem życia" wynika niezbicie, że mędrców pogańskich zwano filozofami raczej w uznaniu ich nienagannych obyczajów niźli dla ich nauki." 

List pierwszy Abelarda do przyjaciela, s. 72.

Piotr Abelard, Historia moich niedoli

przekł. L. Joachimowicz,